6 grudnia 2012 r. już po raz drugi odbyła się na naszym Wydziale Konferencja naukowa pt. „Róże owocowe w uprawie, przetwórstwie, żywieniu i ochronie zdrowia”. Zaprezentowano 23 referaty i postery na temat fitochemii różnych części roślinnych róż owocowych oraz wykorzystania ich jako surowca dla przetwórstwa. Oprócz szeroko przebadanej witaminy C, której owoc róży jest najbogatszym źródłem w naszym regionie (od 500 – 1200 mg w 100 g surowca) znajdziemy tam w dużej ilości takie cenne związki jak: flawonoidy, karotenoidy, polifenole, antocyjany – o których mowa była w kolejnych wystąpieniach. Omówiono również wybrane sposoby przetwarzania owoców i płatków róż oraz problematykę uprawy plantacyjnej.
Polska posiada ogromny potencjał, którego odpowiednie wykorzystanie może wpłynąć na rozwój wielu branż: rolnictwa, przetwórstwa owocowego, rynku żywności prozdrowotnej, jest to jednak przede wszystkim ogromna szansa na poprawę zdrowia polskiego społeczeństwa. Potencjał ten stanowi powszechna w stanie dzikim i coraz bardziej popularna w uprawie róża owocowa.
W dyskusjach zgłoszono potrzebę współpracy plantatorów i zakładów przetwórczych z jednostkami badawczymi. Praktycy oczekują zarówno wsparcia pod względem opracowania najlepszych sposobów uprawy róży, jak i nowych technologii oraz szerokiej wiedzy na temat właściwości prozdrowotnych surowców i gotowych produktów. Sprawa róży stanowi więc doskonałe pole dla współpracy nauki z biznesem. Regulacje unijne dotyczące oświadczeń zdrowotnych (wykład prof. Iwony Wawer, WUM) również zostały poddane dyskusji, jako ograniczenie w możliwości informowania o rzeczywistym działaniu związków bioaktywnych.
Owoc róży można traktować jako polski „superowoc”, a rynek mógłby zostać zapełniony przez różane przetwory poważnie konkurujące z popularnymi już u nas sokami ze znanych na świecie superowoców egzotycznych. Zgłoszono również pomysł opracowania produktów mieszanych, łączących właściwości silnie bioaktywnych owoców dostępnych w naszym regionie (np. aronia, borówka, żurawina).
Prelegenci reprezentowali 8 jednostek badawczych:
- Warszawski Uniwersytet Medyczny,
- Uniwersytet Medyczny w Lublinie,
- Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie,
- Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu,
- Politechnika Łódzka,
- Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach,
- Instytut Polska Róża.
Wśród słuchaczy znaleźli się również przedstawiciele Krajowej Rady Suplementów i Odżywek, Ogrodu Botanicznego UW, Instytutu Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego oraz lekarze, farmaceuci, plantatorzy i przetwórcy.
Gośćmi honorowymi Konferencji byli profesor Stanisław Berger, organizator i pierwszy dziekan Wydziału Żywienia Człowieka i Wiejskiego Gospodarstwa Domowego SGGW oraz profesor Adolf Horubała, autor i promotor wielu prac na temat przetwórstwa m.in. owoców róży.
Podczas Konferencji wręczone zostały Nagrody Instytutu Polska Różą na najlepsze prace naukowe na temat róż owocowych za rok 2011, I Nagrodę otrzymała dr Marta Olech z Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, II Nagrodę dr Jarosława Rutkowska z SGGW w Warszawie. W roku 2013 Instytut ogłosi Konkurs Stypendialny dla naukowców zajmujących się różą owocową.
Organizatorami Konferencji byli: Wydział Nauk o Żywności SGGW w Warszawie, Fundacja Ernesta Michalskiego – Instytut Polska Róża, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Uniwersytet Medyczny w Lublinie. Fundacja Polska Róża odwołuje się do polskiego programu państwowego realizowanego w latach 60. i 70. ubiegłego wieku, w ramach którego nasadzono wiele hektarów plantacji róż gatunku Rosa rugosa i planowano wykorzystać przetwory różane jako dodatek witaminizujący inne soki obecne na rynku (ze względu na wysoką zawartość witaminy C). Uczestnikiem tego programu była Katedra Technologii Przetwórstwa Owoców i Warzyw SGGW, gdzie przez lata prowadzono badania nad zagadnieniami, które nadal pozostają aktualne. Dziś o róży i jej właściwościach wiemy więcej, tym bardziej zdaje się ona zasługiwać na naszą szczególną uwagę.
Z inicjatywy Fundacji w ostatnich latach powstało wiele nowych plantacji różanych, rynek polskich produktów różanych rozwija się wraz ze wzrostem świadomości konsumentów, ale, jak postulowali uczestnicy konferencji, „sprawa różana”, czyli pełne wykorzystanie polskiego superowocu, wymaga wspólnego działania wielu środowisk i wsparcia państwowego.
Przedstawione prace będą publikowane w pismach: Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny, Acta Agrobotanica oraz w monografii wydanej przez Fundację Polska Róża. Obszerne relacje z konferencji ukażą się w Czasopiśmie Aptekarskim oraz Roczniku Warszawskiej Szkoły Zdrowia.